Wanneer: woensdag 18 december, om 20.00 uur
Waar: Titus Brandsma Memorial, Stijn Buysstraat 11, Nijmegen 
Verzorgd door: Dante Nijmegen (drs. Christian Kicken, het Klassiek Verbond)

Oudheden voor het Italiaanse Rijk. Nederlands en Belgisch erfgoed in de Mostra Archeologica (1911) en Mostra Augustea della Romanità (1937-1938) te Rome

Replica’s van archeologische objecten in gips worden al eeuwenlang gebruikt. Aanvankelijk vooral door verzamelaars en kunstenaars, maar rond het begin van de 20ste eeuw begonnen makers van archeologische tentoonstellingen zulke kopieën ook te gebruiken om een historisch onderwerp zo ‘volledig’ mogelijk te schetsen. Ter ere van het 50-jarige bestaan van Italië vond in 1911 een Mostra Archeologica (Archeologische Tentoonstelling) plaats in Rome, waar een groot aantal gipskopieën van bekende oudheden uit binnen- en buitenland samen te zien waren. Zo probeerden de Italiaanse organisatoren duidelijk te maken welke gunsten van cultuur en beschaving de Romeinse ‘voorouders’ hadden verleend aan andere gebieden die ooit onderdeel waren van het Romeinse Rijk. Tegelijkertijd wilde men laten zien wat voor een gunsten de Italiaanse ‘nazaten’ konden verlenen aan nieuwe kolonies in Afrika. Dezelfde gipsencollectie werd dan ook opnieuw gebruikt voor de Mostra Augustea della Romanità (Augusteïsche Tentoonstelling van de Romeinsheid) in 1937-1938, ditmaal ter ondersteuning van de idealen van het fascistische regime in Italië.

In de lezing staat centraal welke oudheden uit Nederland en België als kopie onderdeel werden van deze politieke geschiedenis. Wat voor een verhaal moest een Romeinse infanteriehelm uit Nijmegen vertellen aan de bezoeker in 1911, en welke les moesten (met name) Italiaanse vrouwen in 1937-1938 trekken uit reliëfs in een Romeinse askist die toen drie jaar eerder in het Limburgse Simpelveld was ontdekt? En belangrijker: wat vond men daar in de Lage Landen eigenlijk van?

Christian Kicken is promovendus Romeinse archeologie bij het Radboud Institute for Culture & History, waar hij onderzoek verricht naar de ontwikkeling van Romeinse infrastructuur in het noorden van het Romeinse Rijk. Deze lezing komt voort uit zijn onderzoek voor de cursus Excavating National Pasts, georganiseerd door het Koninklijk Nederlands Instituut Rome (KNIR) en OIKOS, onderzoeksschool voor oudheidstudies.